Spis treści
Czym są mszyce
Mszyce to groźne szkodniki roślin ozdobnych uprawianych w gruncie, warzyw jak i roślin sadowniczych. Atakują również rośliny balkonowe oraz rośliny doniczkowe uprawiane w domach. W Polsce występuje ok. 700 gatunków mszyc. Są to niewielkie owady, których długość ciała nie przekracza 5 mm. Mają różne ubarwienie, od koloru kremowego, przez zielony, żółty, pomarańczowy do koloru czarnego. Zaliczane są do pluskwiaków. Są to owady miękkie, nie pokryte żadnym pancerzem. Występują formy uskrzydlone i bezskrzydłe. Mszyce są roślinożerne. Żywią się sokiem wysysanym z roślin. Żerując wydzielają substancję, która w połączeniu z sokiem wypływającym z rośliny tworzy spadź. Mszyce występują na roślinach w licznych koloniach liczących od kilkudziesięciu do kilkuset osobników. Taki atak bardzo osłabia roślinę co może prowadzić nawet do jej zamierania. Naturalnymi wrogami mszyc są biedronki i złotooki, które pomagają w ich zwalczaniu.
Mszyce - szkodniki roślin
Mszyce to owady, które wyspecjalizowały się w żerowaniu na jednej roślinie, tzw. mszyce jednodomowe, jak np. mszyca burakowa, jabłoniowa czy kapuściana. Cały swój cykl życiowy mszyce te przechodzą na jednej roślinie. Jeśli przemieszczają się to jedynie na rośliny tego samego gatunku. Występują również mszyce dwudomowe, np. jabłoniowo - zbożowa, śliwowo – trzcinowa czy czeremchowo – zbożowa. Są to owady, które potrzebują dwóch żywicieli do pełnego rozwoju. Samice składają jesienią jaja na roślinie, na której żerowały. Jaja zimują i przy sprzyjających warunkach na wiosnę wylęgają się z nich samice – uskrzydlone i bezskrzydłe. Samice te są dzieworodne i mogą rodzić nawet kilkadziesiąt owadów potomnych. Gdy zagęszczenie na roślinie jest już duże, wówczas uskrzydlone samice przelatują na inny gatunek. Tam rozmnażają się dzieworodnie przez całe lato aż do jesieni. Wówczas lęgnie się pokolenie płciowe, które przelatuje na poprzedniego żywiciela i tam składa jaja. Wiosną cykl zaczyna się od nowa. Roślina, na której żerują mszyce jest bardzo osłabiona. Rośliny więdną, występuje deformacja młodych pędów i liści. W skrajnych przypadkach żerowanie mszyc prowadzi do zamierania roślin. Mszyce wysysają soki z roślin. Podczas tego procesu część wydzieliny łączy się z sokiem wypływającym z uszkodzonych tkanek roślin i powstaje spadź. Jest ona pożywką dla groźnych grzybów sadzakowych, które utrudniają proces fotosyntezy. Oprócz tego, że mszyce w sposób fizyczny niszczą rośliny, przenoszą również różnego rodzaju choroby wirusowe, które dodatkowo osłabiają rośliny.
Preparaty na mszyce
Jeśli znamy już biologię mszyc, wiemy że nie możemy dopuścić do ich namnożenia. Musimy zacząć działać od razu jak tylko zauważymy je na roślinach. Dlatego tak ważne jest oglądanie roślin czy usuwanie chwastów, na których również mogą żerować mszyce. Zwróćmy również uwagę na odpowiedni dobór roślin w ogrodzie. Rośliny, które często są atakowane przez mszyce to róże, jaśminowce, hibiskusy, czerwona porzeczka, bez czarny, nasturcja, petunia czy rumianek. Decydując się na te rośliny musimy być gotowi do walki z mszycami. W pierwszej kolejności zadbajmy o populację owadów drapieżnych, których pożywieniem są mszyce. Stwórzmy domki dla biedronek, złotooków czy bzyków, aby zachęcić je do przebywania w naszym ogrodzie. Gdy populacja mszyc zaczyna się powiększać spróbujmy spłukiwać owady silnym strumieniem wody. Możemy również przygotować opryski pochodzenia roślinnego, różnego rodzaju napary, odwary czy gnojówki. Można również stosować opryski wodą z mydłem potasowym. W sklepach ogrodniczych dostępne są również ekologiczne preparaty do zwalczania mszyc oparte o polisacharydy. Produkty te, np. Afik działa na zasadzie mechanicznej, oblepiając szkodniki i uniemożliwiając im dostęp do powietrza. Produkt dostępny jest w formie gotowej do użycia, nie wymaga już specjalnych przygotowań. Ostatecznością w zwalczaniu mszyc jest użycie oprysków chemicznych. Jeśli już decydujemy się na zastosowanie takich środków, zawsze postępujmy zgodnie z zaleceniami producenta. Oprysk środkiem chemicznym przeprowadzajmy wieczorem, gdy już pszczoły przestaną latać. Zawsze jednak istnieje ryzyko, że oprócz mszyc zniszczymy również populację innych owadów niekoniecznie szkodliwych dla roślin.
Pamiętajmy, że zdrowe rośliny, które rosną w sprzyjających warunkach są silniejsze i łatwiej znoszą wszelkie ataki ze strony szkodników.
Fot: PLANTA ,ISTOCK, FOTOLIA
